શરીરરચના

  • | | |

    બિલીરૂબિન

    બિલીરૂબિન: શરીરનું એક મહત્વપૂર્ણ પિત્ત રંજક દ્રવ્ય બિલીરૂબિન (Bilirubin) એ એક પીળું રંગદ્રવ્ય છે જે આપણા શરીરમાં લાલ રક્ત કોશિકાઓ (Red Blood Cells) ના સામાન્ય ભંગાણની પ્રક્રિયા દરમિયાન ઉત્પન્ન થાય છે. લાલ રક્ત કોશિકાઓનું આયુષ્ય લગભગ ૧૨૦ દિવસનું હોય છે, ત્યારબાદ તેઓ તૂટી જાય છે. આ પ્રક્રિયામાં, હિમોગ્લોબિન (લાલ રક્ત કોશિકાઓમાં ઓક્સિજન વહન કરતું પ્રોટીન)…

  • | |

    લોહી જામી જવું

    લોહી જામી જવું: શરીરની એક મહત્વપૂર્ણ અને જટિલ પ્રક્રિયા લોહી જામી જવું, જેને તબીબી ભાષામાં રક્તસ્ત્રાવ બંધ થવો અથવા કોગ્યુલેશન કહેવાય છે, એ શરીરની એક અદભુત અને જીવનરક્ષક પ્રક્રિયા છે. જ્યારે આપણને કોઈ ઈજા થાય છે અને રક્તવાહિની કપાય છે, ત્યારે લોહી વહેવાનું શરૂ થાય છે. આ સમયે, શરીરની એક જટિલ પદ્ધતિ સક્રિય થાય છે…

  • | |

    કમળો

    કમળો (Jaundice) એ એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં ત્વચા, આંખોનો સફેદ ભાગ અને મ્યુકસ મેમ્બ્રેન પીળા થઈ જાય છે. આ પીળો રંગ શરીરમાં બિલીરૂબિન (bilirubin) નામના પીળા રંગદ્રવ્યનું પ્રમાણ વધી જવાને કારણે થાય છે. બિલીરૂબિન એ જૂના લાલ રક્તકણોના ભંગાણથી બનતો કચરો પદાર્થ છે, જેને સામાન્ય રીતે યકૃત (લિવર) દ્વારા પ્રક્રિયા કરીને શરીરમાંથી બહાર કાઢવામાં…

  • | |

    ટ્રાન્સ ચરબી શું છે? જાણો તેના નુકસાન અને બચાવના ઉપાયો

    ટ્રાન્સ ચરબી: ખતરો તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે આધુનિક જીવનશૈલીમાં, ઝડપી ખોરાક (ફાસ્ટ ફૂડ), પેકેજ્ડ ખાદ્યપદાર્થો અને તળેલા ખોરાકના વધતા વપરાશને કારણે ટ્રાન્સચરબી (Trans Fat)ના ખતરાની સમસ્યા વધી રહી છે. ટ્રાન્સચરબી એ એવી અસ્વસ્થ ચરબી છે, જે હ્રદયરોગ, માથાકંઈ, ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસ અને ઘણાં ગંભીર આરોગ્ય સંબંધી ખતરાઓ માટે જવાબદાર બની શકે છે. ટ્રાન્સચરબી શું છે? ટ્રાન્સચરબી એ…

  • | | |

    પેરીટોનાઇટિસ

    પેરીટોનાઇટિસ (Peritonitis): એક ગંભીર તબીબી સ્થિતિ પેરીટોનાઇટિસ એ એક ગંભીર તબીબી સ્થિતિ છે જેમાં પેરીટોનિયમ, જે પેટના પોલાણ અને તેના અંગોને આવરી લેતી પાતળી પટલ છે, તેમાં સોજો આવે છે. આ સોજો સામાન્ય રીતે બેક્ટેરિયલ અથવા ફંગલ ચેપ ને કારણે થાય છે. પેરીટોનાઇટિસ તાત્કાલિક તબીબી ધ્યાન માંગતી કટોકટી છે, કારણ કે જો તેની સમયસર સારવાર…

  • |

    ઓમેગા-3 ફેટીએસિડ્સ

    ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ: તમારા શરીર માટે “સારા” ચરબીનું મહત્વ આપણા શરીરને યોગ્ય રીતે કાર્ય કરવા માટે વિવિધ પોષક તત્વોની જરૂર હોય છે, અને તેમાં ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. ઘણી વાર “ચરબી” શબ્દ સાંભળીને નકારાત્મક ધારણા બંધાઈ જાય છે, પરંતુ ઓમેગા-3 એ એવી “સારી” ચરબી છે જે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે અનિવાર્ય…

  • | |

    કોલેસ્ટ્રોલ

    કોલેસ્ટ્રોલ આપણા શરીર માટે જરૂરી એક ચીકણું, ચરબી જેવું પદાર્થ છે. તે શરીરના કોષો બનાવવા, હોર્મોન્સ ઉત્પન્ન કરવા અને વિટામિન ડી બનાવવામાં મદદ કરે છે. જોકે, કોલેસ્ટ્રોલનું પ્રમાણ શરીરમાં વધી જાય તો તે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે. આ લેખમાં આપણે કોલેસ્ટ્રોલ શું છે, તેના પ્રકારો, ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલના કારણો, લક્ષણો અને તેને નિયંત્રિત…

  • | |

    ફેફસાં

    ફેફસાં આપણા શરીરના સૌથી મહત્વપૂર્ણ અંગોમાંના એક છે, જે શ્વાસનળી પ્રણાલી (Respiratory System) નો મુખ્ય ભાગ છે. તેઓ છાતીના પોલાણમાં, હૃદયની બંને બાજુએ આવેલા હોય છે. તેમનું મુખ્ય કાર્ય હવામાંથી ઓક્સિજન ગ્રહણ કરવાનું અને શરીરમાંથી કાર્બન ડાયોક્સાઇડ (કાર્બન ડાયોક્સાઇડ) ને બહાર કાઢવાનું છે. આ પ્રક્રિયાને શ્વાસોચ્છવાસ (Respiration) કહેવાય છે, જે જીવન માટે અનિવાર્ય છે. ફેફસાં…

  • | |

    હૃદય

    હૃદય શું છે? હૃદય એ આપણા શરીરનું એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અંગ છે. તે આપણા હાથની મુઠ્ઠી જેટલા કદનો એક સ્નાયુબદ્ધ પંપ છે, જે આખા શરીરમાં લોહીનું પરિભ્રમણ કરે છે. હૃદયના મુખ્ય કાર્યો: હૃદયની રચના: માનવ હૃદય મુખ્યત્વે ચાર ખંડોનું બનેલું હોય છે: આ ખંડો વચ્ચે વાલ્વ (પડદા) હોય છે જે લોહીને યોગ્ય દિશામાં વહેવામાં મદદ…

  • | |

    કિડની

    કિડની શું છે? કિડની (મૂત્રપિંડ) એ આપણા શરીરનું ખૂબ જ મહત્વનું અંગ છે. તે વાલના દાણા આકારના હોય છે અને પેટના પાછળના ભાગમાં, કમરના થોડા ઉપરના ભાગમાં, કરોડરજ્જુની બંને બાજુએ એક-એક એમ કુલ બે કિડની આવેલી હોય છે. કિડનીના મુખ્ય કાર્યો કિડનીના મુખ્ય કાર્યો નીચે મુજબ છે: કિડનીની કાર્યપ્રણાલી ખૂબ જ જટિલ અને અદ્ભુત છે….