વાયરલ તાવ: એક સામાન્ય પણ અવગણવા જેવો નહીં એવો રોગ વાયરલ તાવ એ એક સામાન્ય બિમારી છે જે મોટાભાગના લોકોને વર્ષમાં એક કે બે વાર ચોક્કસ થાય છે. ખાસ કરીને ઋતુ બદલાય ત્યારે અથવા ચોમાસા અને શિયાળાની શરૂઆતમાં આ રોગનો ફેલાવો વધુ જોવા મળે છે. આમ તો આ તાવ સામાન્ય રીતે થોડા દિવસમાં મટી જાય…
એચ.આઈ.વી. (HIV) એટલે કે હ્યુમન ઇમ્યુનોડેફિશિયન્સી વાયરસ. એઇડ્સ એ એચ.આઈ.વી. સંક્રમણનો અંતિમ અને સૌથી ગંભીર તબક્કો છે. આ વાયરસને કારણે શરીર ચેપ અને રોગો સામે લડવાની ક્ષમતા ગુમાવી દે છે. આ લેખમાં આપણે એચ.આઈ.વી. ના કારણો, લક્ષણો, ફેલાવાના માર્ગો, નિદાન, સારવાર અને તેનાથી બચવાના ઉપાયો વિશે વિગતવાર માહિતી મેળવીશું. એચ.આઈ.વી. અને એઇડ્સ: તફાવત ઘણીવાર લોકો…
સ્કર્વી એ એક ગંભીર રોગ છે જે શરીરમાં વિટામિન સી (એસ્કોર્બિક એસિડ) ની ગંભીર અને લાંબા ગાળાની ઉણપને કારણે થાય છે. આ રોગ ખાસ કરીને એવા લોકોમાં જોવા મળતો હતો જેઓ લાંબા સમય સુધી તાજા ફળો અને શાકભાજી વગરના આહાર પર જીવતા હતા, જેમ કે પ્રાચીન નાવિકો. આજે પણ, કુપોષણ, નબળા આહાર, અને અમુક સ્વાસ્થ્ય…
માનવ શરીરને અસર કરનારા અનેક વાયરસમાં હર્પીસ સિમ્પલેક્સ વાયરસ (HSV) મહત્વનો છે. આ વાયરસ ત્વચા, મોઢું, આંખ, પ્રજનન અંગો અને ક્યારેક તો મગજ સુધી અસર કરી શકે છે. હર્પીસનો ચેપ થવાથી ત્વચા પર પાણીથી ભરેલા છાલાં, દુખાવો, ખંજવાળ અને બળતરા જેવી તકલીફો થાય છે. આ ચેપ એકવાર શરીરમાં પ્રવેશી જાય પછી પૂરેપૂરો દૂર થતો નથી,…
શ્વેત રક્તકણો (WBCs) એ રક્તમાં રહેલા મહત્વપૂર્ણ કોષો છે, જે આપણા શરીરને ચેપ, બેક્ટેરિયા, વાયરસ અને અન્ય હાનિકારક જીવાણુઓથી સુરક્ષિત રાખે છે. આ કોષો રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. લાલ રક્તકણો અને પ્લેટલેટ્સની સરખામણીમાં તેમની સંખ્યા ઘણી ઓછી હોય છે, પરંતુ તેમની ભૂમિકા અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. આ કોષો આપણા શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિનો મુખ્ય ભાગ…
માનવ શરીર એક અત્યંત જટિલ અને સુવ્યવસ્થિત માળખું છે. હાડકા માત્ર શરીરને આધાર પૂરું પાડતા નથી, પરંતુ તેમાં એક અતિ મહત્વપૂર્ણ પદાર્થ “હાડકાની મજ્જા” (Bone Marrow) પણ રહેલી હોય છે. હાડકાની મજ્જા એ રક્તકણોના નિર્માણનું કેન્દ્ર છે અને શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ તેમજ જીવન માટે અત્યંત જરૂરી ઘટક છે. ચાલો, હવે હાડકાની મજ્જા વિષે વિગતવાર જાણીએ….
લિમ્ફ નોડ્સ, જેને ગુજરાતીમાં લસિકા ગાંઠો કહેવામાં આવે છે, તે આપણા શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિનો એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આ નાની, બીન-આકારની ગ્રંથિઓ આપણા શરીરના જુદા જુદા ભાગોમાં, જેમ કે ગરદન, બગલ, પેટ અને સાથળના ભાગમાં આવેલી હોય છે. તેઓ શરીરના “ફિલ્ટરેશન સ્ટેશનો” તરીકે કામ કરે છે, જે લસિકા પ્રણાલી (Lymphatic System) માંથી પસાર થતા…
ઇન્ફ્લુએન્ઝા, જેને આપણે સામાન્ય રીતે ફ્લૂ (Flu) તરીકે ઓળખીએ છીએ, તે એક શ્વસનતંત્રને અસર કરતો ચેપી રોગ છે જે ઇન્ફ્લુએન્ઝા વાયરસ દ્વારા ફેલાય છે. આ રોગ સામાન્ય શરદી કરતાં વધુ ગંભીર હોય છે અને તે ગળા, નાક, ફેફસાં અને શ્વાસનળીને અસર કરે છે. ફ્લૂના વાયરસ ઝડપથી ફેલાય છે, ખાસ કરીને ઠંડા મહિનાઓમાં અને ઋતુ પરિવર્તન…
કોવિડ-19, જેને કોરોના વાયરસ રોગ 2019 તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તે એક અત્યંત ચેપી રોગ છે જે SARS-CoV-2 નામના વાયરસથી ફેલાય છે. આ વાયરસે 2019ના અંતમાં ચીનના વુહાન શહેરમાં પ્રથમ વખત દેખા દીધી અને ત્યારબાદ સમગ્ર વિશ્વમાં ઝડપથી ફેલાઈને વૈશ્વિક મહામારીનું સ્વરૂપ ધારણ કર્યું. આ રોગચાળાએ માત્ર લોકોના સ્વાસ્થ્ય પર જ નહીં, પરંતુ અર્થતંત્ર, સામાજિક…
પેક્સલોવિડ (Paxlovid) એક ઓરલ (મોઢા વાટે લેવાની) એન્ટિવાયરલ દવા છે જેનો ઉપયોગ હળવા થી મધ્યમ કોવિડ-19ના કેસની સારવાર માટે થાય છે. આ દવા કોવિડ-19ના ગંભીર લક્ષણો અને હોસ્પિટલમાં દાખલ થવાનું જોખમ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે, ખાસ કરીને એવા પુખ્ત વયના લોકોમાં જેમને ગંભીર બીમારીનું જોખમ વધુ હોય. આ દવા કોવિડ-19ના સંક્રમણ બાદ વહેલી તકે લેવાથી…
