વેરિસેલા-ઝોસ્ટર વાયરસ એક અત્યંત સામાન્ય વાયરસ છે જે બે અલગ-અલગ રોગોનું કારણ બને છે: ચિકનપોક્સ (અછબડા) અને શીંગલ્સ (દાદર). મોટાભાગના લોકોને તેમના જીવનમાં એક વખત ચિકનપોક્સ થાય છે, સામાન્ય રીતે બાળપણમાં. એકવાર વ્યક્તિ ચિકનપોક્સમાંથી સાજા થઈ જાય, પછી પણ આ વાયરસ શરીરમાં સુષુપ્ત (નિષ્ક્રિય) અવસ્થામાં રહે છે. પાછળથી, જ્યારે વ્યક્તિની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડે છે,…
માનવીનું બોલવાનું, ગાવાનું અને અવાજ ઉત્પન્ન કરવાની ક્ષમતા સ્વરતંતુઓ (Vocal Cords) પર આધારિત છે. સ્વરતંતુ ગળાના અવયવ લેરિંક્સ (larynx) માં આવેલાં હોય છે. સામાન્ય સ્થિતિમાં, શ્વાસ લેતી વખતે સ્વરતંતુઓ ખુલ્લાં રહે છે અને બોલતી કે ગાતી વખતે એકબીજા સાથે જોડાઈ કંપન કરે છે, જેના કારણે અવાજ ઉત્પન્ન થાય છે. જો કોઈ કારણસર આ સ્વરતંતુઓ હલનચલન…
ટોક્સોપ્લાઝ્મોસિસ એ પરોપજીવી ચેપ છે જે ટોક્સોપ્લાઝ્મા ગોન્ડી (Toxoplasma gondii) નામના પરોપજીવીને કારણે થાય છે. આ એક સામાન્ય પરોપજીવી છે અને વિશ્વભરની વસ્તીનો મોટો હિસ્સો તેનાથી સંક્રમિત હોય છે. મોટાભાગના સ્વસ્થ લોકોમાં, ટોક્સોપ્લાઝ્મોસિસ કોઈ લક્ષણો દર્શાવતું નથી અથવા ફક્ત હળવા, ફ્લૂ જેવા લક્ષણો દર્શાવે છે જે આપમેળે મટી જાય છે. જોકે, ગર્ભવતી મહિલાઓ અને નબળી…
ક્રોનિક ઇન્ફ્લેમેટરી ડિમાયલિનેટિંગ પોલિન્યુરોપથી (CIDP) એ એક દુર્લભ પરંતુ ગંભીર પ્રકારનું ન્યુરોલોજિકલ રોગ છે. આ રોગમાં આપણા શરીરના નસોને આવરી લેતી માયેલિન શીથ પર આપણા જ રોગપ્રતિકારક તંત્ર હુમલો કરે છે. પરિણામે નસોનું કાર્ય પ્રભાવિત થાય છે અને હાથ-પગમાં નબળાઈ, સંવેદનામાં ઘટાડો, ચાલવામાં મુશ્કેલી જેવા લક્ષણો દેખાય છે. આ રોગ લાંબા સમય સુધી ચાલે છે…
ભૂખ ન લાગવી, જેને એનોરેક્સિયા (Anorexia) પણ કહેવાય છે, એ એક સામાન્ય સમસ્યા છે જેમાં વ્યક્તિને ખોરાક ખાવાની ઇચ્છા થતી નથી અથવા ભૂખ ઓછી લાગે છે. આ એક સામાન્ય અને અસ્થાયી સ્થિતિ હોઈ શકે છે, જે સામાન્ય શરદી અથવા તણાવ જેવી હળવી બિમારીને કારણે થાય છે. જોકે, જો ભૂખ ન લાગવાની સમસ્યા લાંબા સમય સુધી…
ઓપ્ટિકલ કોહરન્સ ટોમોગ્રાફી (OCT) એ આંખની એક અત્યંત અદ્યતન અને બિન-આક્રમક (non-invasive) ઇમેજિંગ ટેકનિક છે જે આંખના પડદા (રેટિના) અને ઓપ્ટિક ચેતાની વિગતવાર છબીઓ પ્રદાન કરે છે. આ ટેક્નોલોજી અવાજના તરંગોને બદલે પ્રકાશના તરંગોનો ઉપયોગ કરીને આંખની અંદરના પેશીઓનો ક્રોસ-સેક્શનલ (cross-sectional) વ્યૂ બનાવે છે, જે સોનોગ્રાફી જેવો જ છે. આ કારણે ડૉક્ટરને આંખના સૂક્ષ્મ સ્તરોને…
હર્પીસ એન્સેફાલાઇટિસ એક ગંભીર અને દુર્લભ ચેપી રોગ છે જેમાં મગજમાં સોજો (બળતરા) આવે છે. આ રોગ મુખ્યત્વે હર્પીસ સિમ્પલેક્સ વાયરસ (Herpes Simplex Virus – HSV), ખાસ કરીને HSV-1 દ્વારા થાય છે. જોકે આ વાયરસ મોટાભાગના લોકોમાં સુષુપ્ત અવસ્થામાં હોય છે અને સામાન્ય રીતે માત્ર કોલ્ડ સોર્સનું કારણ બને છે, પરંતુ દુર્લભ કિસ્સાઓમાં તે મગજ…
ઇન્ફ્લુએન્ઝા C, જે ઇન્ફ્લુએન્ઝા વાયરસના એક પ્રકારથી થતો રોગ છે, તે અન્ય બે પ્રકારો ઇન્ફ્લુએન્ઝા A અને ઇન્ફ્લુએન્ઝા B ની સરખામણીમાં ઓછો જાણીતો છે. તે સામાન્ય રીતે હળવા શ્વસન રોગનું કારણ બને છે, જેના લક્ષણો સામાન્ય શરદી જેવા જ હોય છે. જોકે, તે કોઈપણ ઉંમરના વ્યક્તિને ચેપ લગાડી શકે છે, પરંતુ તે મુખ્યત્વે બાળકોમાં વધુ…
લિમ્ફાડેનોપેથી, જેને સામાન્ય રીતે લિમ્ફ નોડ્સનો સોજો તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તે એક તબીબી સ્થિતિ છે જેમાં લસિકા ગાંઠો કદમાં વધે છે, જે સામાન્ય રીતે 1 સેન્ટિમીટરથી વધુ થાય છે. લસિકા ગાંઠો, જે લસિકા તંત્ર નો એક ભાગ છે, તે શરીરના વિવિધ ભાગોમાં જોવા મળે છે, જેમ કે ગરદન, બગલ, અને જાંઘના સાંધા (groin). લસિકા…
સિફિલિસ એક ગંભીર જાતીય સંક્રમિત રોગ (STD) છે જે ટ્રેપોનેમા પેલિડમ (Treponema pallidum) નામના બેક્ટેરિયાથી ફેલાય છે. જો સમયસર સારવાર ન કરવામાં આવે તો તે હૃદય, મગજ અને અન્ય અંગોને ગંભીર નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. આ રોગ મુખ્યત્વે જાતીય સંપર્ક દ્વારા ફેલાય છે અને તેના ચાર તબક્કાઓ હોય છે: પ્રાથમિક, ગૌણ, સુષુપ્ત અને તૃતીય. સદભાગ્યે,…
