મળપરીક્ષણો (Stool Tests): પાચનતંત્રના સ્વાસ્થ્યની ચાવી મળપરીક્ષણ, જેને સ્ટૂલ ટેસ્ટ અથવા ફેકલ ટેસ્ટ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે પાચનતંત્રના સ્વાસ્થ્યનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે કરવામાં આવતી એક મહત્વપૂર્ણ લેબોરેટરી તપાસ છે. આ પરીક્ષણમાં દર્દીના મળના નમૂના (stool sample) ને લેબોરેટરીમાં મોકલીને તેનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવે છે. મળમાં રહેલા વિવિધ ઘટકો, જેવા કે બેક્ટેરિયા, વાયરસ, પરોપજીવીઓ,…
સાયટોમેગાલોવાયરસ (CMV) એ હર્પીસ વાયરસ પરિવારનો એક સામાન્ય સભ્ય છે, જે માનવીઓને ચેપ લગાડે છે. જોકે, અમુક ચોક્કસ પરિસ્થિતિઓમાં, CMV ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે, ખાસ કરીને નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા વ્યક્તિઓ અને જન્મજાત CMV ચેપ ધરાવતા બાળકોમાં. CMV શું છે? CMV એ ડબલ-સ્ટ્રેન્ડેડ DNA વાયરસ છે જે હર્પીસવિરીડે (Herpesviridae) પરિવાર સાથે સંબંધ…
એથ્લીટ્ઝ ફૂટ (Athlete’s Foot), જેને તબીબી ભાષામાં ટિનીયા પેડીસ (Tinea Pedis) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તે પગની ચામડીનો એક સામાન્ય ફંગલ (ફૂગ) ચેપ છે. આ ચેપ મુખ્યત્વે પગના અંગૂઠાની વચ્ચેના ભાગને અસર કરે છે, પરંતુ તે પગના તળિયા અને અન્ય વિસ્તારોમાં પણ ફેલાઈ શકે છે. આ ચેપ ભેજવાળા અને ગરમ વાતાવરણમાં ફંગસ (ખાસ કરીને ડર્મેટોફાઇટ્સ…
પિટિંગ એડીમા (Pitting Edema) એ સોજાનો એક પ્રકાર છે જેમાં ચામડી પર દબાણ આપ્યા પછી તે જગ્યાએ ખાડો (indentation) રહી જાય છે, જે થોડા સમય પછી ધીમે ધીમે પાછો ભરાય છે. આ એડીમા શરીરમાં પ્રવાહીના અસામાન્ય સંચયને કારણે થાય છે, ખાસ કરીને પગ, પગની ઘૂંટીઓ અને હાથમાં. જ્યારે નોન-પિટિંગ એડીમામાં ચામડી દબાવવાથી ખાડો પડતો નથી,…
સિસ્ટ શરીરમાં અલગ-અલગ કદની હોઈ શકે છે, જે માઇક્રોસ્કોપિકથી લઈને મોટા કદની પણ હોઈ શકે છે, અને મોટાભાગની સિસ્ટ સૌમ્ય (benign) એટલે કે બિન-કેન્સરયુક્ત હોય છે. સિસ્ટ કેવી રીતે બને છે? સિસ્ટ બનવા પાછળ અનેક કારણો હોઈ શકે છે. તે જન્મજાત હોઈ શકે છે અથવા પાછળથી વિકસી શકે છે. સામાન્ય કારણોમાં શામેલ છે: સિસ્ટના સામાન્ય…
બેહસેટ રોગ (Behçet’s disease) એક દુર્લભ, ક્રોનિક (લાંબા ગાળાનો) સ્વયંપ્રતિરક્ષા (autoimmune) રોગ છે જે આખા શરીરમાં બળતરા (inflammation) પેદા કરે છે. આ રોગ મુખ્યત્વે રક્તવાહિનીઓને અસર કરે છે, જેના કારણે તેને રક્તવાહિનીઓની બળતરા (vasculitis) નો રોગ પણ કહેવાય છે. આ રોગ શરીરના કોઈપણ ભાગમાં ધમનીઓ અને નસોમાં સોજો લાવી શકે છે, જેનાથી ગંભીર લક્ષણો જોવા…
વેરિસેલા-ઝોસ્ટર વાયરસ એક અત્યંત સામાન્ય વાયરસ છે જે બે અલગ-અલગ રોગોનું કારણ બને છે: ચિકનપોક્સ (અછબડા) અને શીંગલ્સ (દાદર). મોટાભાગના લોકોને તેમના જીવનમાં એક વખત ચિકનપોક્સ થાય છે, સામાન્ય રીતે બાળપણમાં. એકવાર વ્યક્તિ ચિકનપોક્સમાંથી સાજા થઈ જાય, પછી પણ આ વાયરસ શરીરમાં સુષુપ્ત (નિષ્ક્રિય) અવસ્થામાં રહે છે. પાછળથી, જ્યારે વ્યક્તિની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડે છે,…
ટોક્સોપ્લાઝ્મોસિસ એ પરોપજીવી ચેપ છે જે ટોક્સોપ્લાઝ્મા ગોન્ડી (Toxoplasma gondii) નામના પરોપજીવીને કારણે થાય છે. આ એક સામાન્ય પરોપજીવી છે અને વિશ્વભરની વસ્તીનો મોટો હિસ્સો તેનાથી સંક્રમિત હોય છે. મોટાભાગના સ્વસ્થ લોકોમાં, ટોક્સોપ્લાઝ્મોસિસ કોઈ લક્ષણો દર્શાવતું નથી અથવા ફક્ત હળવા, ફ્લૂ જેવા લક્ષણો દર્શાવે છે જે આપમેળે મટી જાય છે. જોકે, ગર્ભવતી મહિલાઓ અને નબળી…
હર્પીસ એન્સેફાલાઇટિસ એક ગંભીર અને દુર્લભ ચેપી રોગ છે જેમાં મગજમાં સોજો (બળતરા) આવે છે. આ રોગ મુખ્યત્વે હર્પીસ સિમ્પલેક્સ વાયરસ (Herpes Simplex Virus – HSV), ખાસ કરીને HSV-1 દ્વારા થાય છે. જોકે આ વાયરસ મોટાભાગના લોકોમાં સુષુપ્ત અવસ્થામાં હોય છે અને સામાન્ય રીતે માત્ર કોલ્ડ સોર્સનું કારણ બને છે, પરંતુ દુર્લભ કિસ્સાઓમાં તે મગજ…
ઇન્ફ્લુએન્ઝા C, જે ઇન્ફ્લુએન્ઝા વાયરસના એક પ્રકારથી થતો રોગ છે, તે અન્ય બે પ્રકારો ઇન્ફ્લુએન્ઝા A અને ઇન્ફ્લુએન્ઝા B ની સરખામણીમાં ઓછો જાણીતો છે. તે સામાન્ય રીતે હળવા શ્વસન રોગનું કારણ બને છે, જેના લક્ષણો સામાન્ય શરદી જેવા જ હોય છે. જોકે, તે કોઈપણ ઉંમરના વ્યક્તિને ચેપ લગાડી શકે છે, પરંતુ તે મુખ્યત્વે બાળકોમાં વધુ…
