ઉંમર પ્રમાણે વજન કેટલું હોવું જોઈએ
ઉંમર પ્રમાણે વજન કેટલું હોવું જોઈએ? તમારા સ્વાસ્થ્યનું યોગ્ય માપદંડ
માનવ શરીરનું યોગ્ય વજન આરોગ્ય માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. વધુ કે ઓછું વજન બંને સ્થિતિઓમાં આરોગ્ય પર નકારાત્મક અસર પડે છે. વજનનો આધાર ઘણી બાબતો પર હોય છે જેમ કે ઉંમર, ઊંચાઈ, લિંગ, જીવનશૈલી અને શારીરિક રચના. છતાં સામાન્ય રીતે ઉંમર અને ઊંચાઈ અનુસાર શરીરનું સરેરાશ વજન કેટલું હોવું જોઈએ તેની માહિતી નીચે આપી છે.
વજનનું મહત્ત્વ શા માટે છે?
શરીરનું યોગ્ય વજન હોવું જરૂરી છે કારણ કે:
- તે હૃદયરોગ, ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડપ્રેશર, કોલેસ્ટ્રોલ જેવા રોગોથી બચાવે છે.
- શરીરના સાંધા, હાડકા પર વધુ દબાણ નથી પડતું.
- શરીરની શારીરિક ક્ષમતા, ઊર્જા અને ચપળતા જળવાઈ રહે છે.
- માનસિક સ્વાસ્થ્ય પણ સારું રહે છે.
- જીવનકાળ વધે છે અને જીવનની ગુણવત્તા સુધરે છે.
ઉંમર પ્રમાણે વજન કેટલું હોવું જોઈએ?
1) બાળક અને કિશોરાવસ્થા (0 થી 18 વર્ષ સુધી):
શિશુઓમાં વજન દર મહિને વધે છે અને બાળક વધી રહ્યું હોય ત્યારે દર વર્ષે વજન વધી શકે છે. તેની એક અંદાજિત લીસ્ટ નીચે મુજબ છે:
| ઉંમર | છોકરીઓનું સરેરાશ વજન | છોકરાઓનું સરેરાશ વજન |
|---|---|---|
| 1 વર્ષ | 9 કિ.ગ્રા | 9.6 કિ.ગ્રા |
| 2 વર્ષ | 12 કિ.ગ્રા | 12.5 કિ.ગ્રા |
| 3 વર્ષ | 14 કિ.ગ્રા | 14.5 કિ.ગ્રા |
| 5 વર્ષ | 18 કિ.ગ્રા | 18.5 કિ.ગ્રા |
| 7 વર્ષ | 22 કિ.ગ્રા | 23 કિ.ગ્રા |
| 10 વર્ષ | 28 કિ.ગ્રા | 30 કિ.ગ્રા |
| 13 વર્ષ | 40 કિ.ગ્રા | 43 કિ.ગ્રા |
| 16 વર્ષ | 50 કિ.ગ્રા | 53 કિ.ગ્રા |
| 18 વર્ષ | 55-60 કિ.ગ્રા | 60-65 કિ.ગ્રા |
2) પુખ્ત વય – પુરૂષ અને સ્ત્રીઓ (18 થી 60 વર્ષ)
પુખ્ત વયમાં વજન ઊંચાઈ અનુસાર નક્કી કરવું વધુ યોગ્ય છે. તે માટે સામાન્ય નિયમ છે:
BMI (Body Mass Index) = વજન (કિગ્રા) / (ઊંચાઈ મીટરમાં)²
- BMI 18.5 થી 24.9: સામાન્ય વજન
- BMI 25 થી 29.9: વધારે વજન
- BMI 30 થી વધુ: સ્થૂલતા
ઉંચાઈ મુજબ પુખ્ત પુરુષ માટે વજન:
| ઊંચાઈ | વજનનું સરેરાશ માનદંડ |
|---|---|
| 5’0″ (152 સેમી) | 50-55 કિ.ગ્રા |
| 5’3″ (160 સેમી) | 55-60 કિ.ગ્રા |
| 5’6″ (167 સેમી) | 60-65 કિ.ગ્રા |
| 5’9″ (175 સેમી) | 68-72 કિ.ગ્રા |
| 6’0″ (183 સેમી) | 72-78 કિ.ગ્રા |
ઉંચાઈ મુજબ પુખ્ત સ્ત્રી માટે વજન:
| ઊંચાઈ | વજનનું સરેરાશ માનદંડ |
|---|---|
| 5’0″ (152 સેમી) | 45-50 કિ.ગ્રા |
| 5’3″ (160 સેમી) | 50-55 કિ.ગ્રા |
| 5’6″ (167 સેમી) | 55-60 કિ.ગ્રા |
| 5’9″ (175 સેમી) | 60-65 કિ.ગ્રા |
3) વયસ્ક (60 વર્ષ થી ઉપર)
વૃદ્ધાવસ્થામાં શારીરિક મસલ્સ ઘટી જાય છે અને મેટાબોલિઝમ ધીमें થાય છે. તેથી વધારે વજન તીવ્ર બીમારીઓ લાવી શકે છે. સામાન્ય રીતે વૃદ્ધોનું વજન ઊંચાઈ કરતાં 2-3 કિગ્રા ઓછું હોવું સલામત છે.
વજન જાળવવા માટેની ટેવો
- નિયમિત કસરત કરો જેમ કે વોકિંગ, યોગ, તાઈ-ચી
- સંતુષ્ટ અને સંતુલિત આહાર લેવું
- પાણી પૂરતું પીવું
- ગમે તેટલો વ્યસ્ત રહેવા છતાં પૂરતો ઉંઘ લેવી
- મનમાં તણાવ ઓછો રાખવો
ઘટતું કે વધતું વજન સંકેત આપે છે
જો ઝડપથી વજન ઘટે છે તો:
- થાઈરોઇડ
- ડાયાબિટીસ
- કેન્સર
- પાચન તંત્રની બીમારી
જો ઝડપથી વજન વધે છે તો:
- હોર્મોનલ અસંતુલન
- થાઈરોઇડ
- મેટાબોલિઝમ ધીમું
- વધુ કૅલરી વાળા ખોરાકનું સેવન
નિષ્કર્ષ
વજનનું પ્રમાણ ઊંમર અને ઊંચાઈ મુજબ યોગ્ય હોવું અનિવાર્ય છે. આમ છતાં દરેક વ્યક્તિ માટે વ્યક્તિગત રીતે વજન નિર્ધારણ માટે ડોક્ટરની સલાહ લેવવી શ્રેયસ્કર છે કારણ કે બીજું આરોગ્ય, જીવનશૈલી અને બીમારી પણ વજનને અસર કરે છે.
જાણો તમારું વજન યોગ્ય છે કે નહીં અને જરૂર પડે તો તાત્કાલિક આયુર્વેદિક, ડાયટ, કસરત કે ડોક્ટરી માર્ગદર્શન મેળવો.નાવવી અને જરૂર પડ્યે તબીબી સલાહ લેવી. તમારું આદર્શ વજન એ છે જે તમને સૌથી વધુ ઉર્જાવાન, સ્વસ્થ અને જીવંત અનુભવ કરાવે!
