ઇકોકાર્ડિયોગ્રામ (Echocardiogram): હૃદયની ઝીણવટભરી તપાસ ઇકોકાર્ડિયોગ્રામ, જેને ટૂંકમાં ઇકો (Echo) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક પીડારહિત અને નોન-ઇન્વેસિવ (શરીરમાં કોઈ સાધન દાખલ કર્યા વિના) તપાસ પ્રક્રિયા છે. આ પરીક્ષણમાં અલ્ટ્રાસાઉન્ડ તરંગો નો ઉપયોગ કરીને હૃદયની ગતિશીલ છબીઓ બનાવવામાં આવે છે. તે હૃદયની રચના, કાર્ય અને રક્ત પ્રવાહ વિશે વિગતવાર માહિતી પૂરી પાડે છે,…
માનવ શરીરને અસર કરનારા અનેક વાયરસમાં હર્પીસ સિમ્પલેક્સ વાયરસ (HSV) મહત્વનો છે. આ વાયરસ ત્વચા, મોઢું, આંખ, પ્રજનન અંગો અને ક્યારેક તો મગજ સુધી અસર કરી શકે છે. હર્પીસનો ચેપ થવાથી ત્વચા પર પાણીથી ભરેલા છાલાં, દુખાવો, ખંજવાળ અને બળતરા જેવી તકલીફો થાય છે. આ ચેપ એકવાર શરીરમાં પ્રવેશી જાય પછી પૂરેપૂરો દૂર થતો નથી,…
ફ્લૅપ સર્જરી (Flap Surgery) એ એક પ્રકારની શસ્ત્રક્રિયા છે જેમાં ત્વચા, પેશી કે તંતુઓનો ભાગ એક જગ્યાથી બીજી જગ્યાએ ખસેડવામાં આવે છે, જેથી ઘા ભરવામાં, નુકસાન થયેલા ભાગને પુનઃસ્થાપિત કરવામાં અથવા કાર્યક્ષમતા સુધારવામાં મદદ મળે. દાંત અને દાઢનું સ્વાસ્થ્ય જાળવવું એ સમગ્ર શરીરના સ્વાસ્થ્ય માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. જો દાઢની બીમારીઓ (જેમ કે પેરિઓડોન્ટલ ડિસિઝ)…
શ્વેત રક્તકણો (WBCs) એ રક્તમાં રહેલા મહત્વપૂર્ણ કોષો છે, જે આપણા શરીરને ચેપ, બેક્ટેરિયા, વાયરસ અને અન્ય હાનિકારક જીવાણુઓથી સુરક્ષિત રાખે છે. આ કોષો રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. લાલ રક્તકણો અને પ્લેટલેટ્સની સરખામણીમાં તેમની સંખ્યા ઘણી ઓછી હોય છે, પરંતુ તેમની ભૂમિકા અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. આ કોષો આપણા શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિનો મુખ્ય ભાગ…
માનવ શરીર એક અત્યંત જટિલ અને સુવ્યવસ્થિત માળખું છે. હાડકા માત્ર શરીરને આધાર પૂરું પાડતા નથી, પરંતુ તેમાં એક અતિ મહત્વપૂર્ણ પદાર્થ “હાડકાની મજ્જા” (Bone Marrow) પણ રહેલી હોય છે. હાડકાની મજ્જા એ રક્તકણોના નિર્માણનું કેન્દ્ર છે અને શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ તેમજ જીવન માટે અત્યંત જરૂરી ઘટક છે. ચાલો, હવે હાડકાની મજ્જા વિષે વિગતવાર જાણીએ….
લિમ્ફ નોડ્સ, જેને ગુજરાતીમાં લસિકા ગાંઠો કહેવામાં આવે છે, તે આપણા શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિનો એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આ નાની, બીન-આકારની ગ્રંથિઓ આપણા શરીરના જુદા જુદા ભાગોમાં, જેમ કે ગરદન, બગલ, પેટ અને સાથળના ભાગમાં આવેલી હોય છે. તેઓ શરીરના “ફિલ્ટરેશન સ્ટેશનો” તરીકે કામ કરે છે, જે લસિકા પ્રણાલી (Lymphatic System) માંથી પસાર થતા…
ઇન્ફ્લુએન્ઝા, જેને આપણે સામાન્ય રીતે ફ્લૂ (Flu) તરીકે ઓળખીએ છીએ, તે એક શ્વસનતંત્રને અસર કરતો ચેપી રોગ છે જે ઇન્ફ્લુએન્ઝા વાયરસ દ્વારા ફેલાય છે. આ રોગ સામાન્ય શરદી કરતાં વધુ ગંભીર હોય છે અને તે ગળા, નાક, ફેફસાં અને શ્વાસનળીને અસર કરે છે. ફ્લૂના વાયરસ ઝડપથી ફેલાય છે, ખાસ કરીને ઠંડા મહિનાઓમાં અને ઋતુ પરિવર્તન…
કોવિડ-19, જેને કોરોના વાયરસ રોગ 2019 તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તે એક અત્યંત ચેપી રોગ છે જે SARS-CoV-2 નામના વાયરસથી ફેલાય છે. આ વાયરસે 2019ના અંતમાં ચીનના વુહાન શહેરમાં પ્રથમ વખત દેખા દીધી અને ત્યારબાદ સમગ્ર વિશ્વમાં ઝડપથી ફેલાઈને વૈશ્વિક મહામારીનું સ્વરૂપ ધારણ કર્યું. આ રોગચાળાએ માત્ર લોકોના સ્વાસ્થ્ય પર જ નહીં, પરંતુ અર્થતંત્ર, સામાજિક…
પેક્સલોવિડ (Paxlovid) એક ઓરલ (મોઢા વાટે લેવાની) એન્ટિવાયરલ દવા છે જેનો ઉપયોગ હળવા થી મધ્યમ કોવિડ-19ના કેસની સારવાર માટે થાય છે. આ દવા કોવિડ-19ના ગંભીર લક્ષણો અને હોસ્પિટલમાં દાખલ થવાનું જોખમ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે, ખાસ કરીને એવા પુખ્ત વયના લોકોમાં જેમને ગંભીર બીમારીનું જોખમ વધુ હોય. આ દવા કોવિડ-19ના સંક્રમણ બાદ વહેલી તકે લેવાથી…
રેમડેસિવીર એક એવી દવા છે જે કોવિડ-19 મહામારી દરમિયાન ખૂબ જ ચર્ચામાં રહી. તે એક એન્ટિવાયરલ દવા છે જેનો ઉપયોગ ગંભીર કોવિડ-19ના દર્દીઓની સારવાર માટે થાય છે, ખાસ કરીને હોસ્પિટલમાં દાખલ થયેલા દર્દીઓમાં. આ દવા મૂળ રૂપે અન્ય વાયરસ, જેમ કે ઇબોલા અને હેપેટાઈટીસ સી, સામે વિકસાવવામાં આવી હતી, પરંતુ કોરોના વાયરસના પ્રજનનને અટકાવવાની ક્ષમતાને…
