હિપેટાઇટિસ A વાયરસ
|

હિપેટાઇટિસ A વાયરસ (HAV)

હિપેટાઇટિસ A વાયરસ (HAV) એ એક અત્યંત ચેપી વાયરસ છે જે યકૃત (લીવર) ને અસર કરે છે અને હિપેટાઇટિસ A નામનો રોગ પેદા કરે છે. આ રોગ સામાન્ય રીતે હળવો હોય છે અને મોટાભાગના લોકો સારવાર વિના સંપૂર્ણપણે સાજા થઈ જાય છે. જોકે, કેટલાક કિસ્સાઓમાં, તે ગંભીર હોઈ શકે છે, ખાસ કરીને નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ…

ગળામાં ચાંદા
| |

ગળામાં ચાંદા

ગળામાં ચાંદા: કારણો, લક્ષણો, અને સારવાર ગળામાં ચાંદા (throat sores) એક સામાન્ય સમસ્યા છે જે ગળામાં દુખાવો, બળતરા અને અગવડતા પેદા કરી શકે છે. આ ચાંદા ક્યારેક નાના અને પીડારહિત હોઈ શકે છે, જ્યારે ક્યારેક તે મોટા, દુખાવાવાળા અને ખોરાક ગળવામાં પણ મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે. આ લેખમાં, આપણે ગળામાં ચાંદાના વિવિધ કારણો, તેના…

સ્વરપેટીનો સોજો

સ્વરપેટીનો સોજો

સ્વરપેટીનો સોજો (લેરીન્જાઇટિસ): કારણો, લક્ષણો, નિદાન અને ઉપચાર સ્વરપેટીનો સોજો, જેને તબીબી ભાષામાં લેરીન્જાઇટિસ (Laryngitis) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તે સ્વરપેટી (વૉઇસ બૉક્સ) અને તેની અંદર રહેલા સ્વરતંતુઓ (વૉઇસ કોર્ડ્સ) માં આવતો સોજો અને બળતરા છે. જ્યારે સ્વરતંતુઓ સોજી જાય છે, ત્યારે તે યોગ્ય રીતે કંપન કરી શકતા નથી, જેના કારણે અવાજ કર્કશ, ઘોઘરો, નબળો…

મગજમાં લોહી ગંઠાઈ જવું
|

મગજમાં લોહી ગંઠાઈ જવું

મગજમાં લોહી ગંઠાઈ જવું: એક ગંભીર સ્થિતિ મગજમાં લોહી ગંઠાઈ જવું, જેને તબીબી ભાષામાં સેરેબ્રલ થ્રોમ્બોસિસ અથવા સેરેબ્રલ એમ્બોલિઝમ કહેવાય છે, તે એક અત્યંત ગંભીર તબીબી સ્થિતિ છે. આ સ્થિતિ ત્યારે ઉદ્ભવે છે જ્યારે મગજને લોહી પહોંચાડતી રક્તવાહિનીઓમાં લોહીનો ગઠ્ઠો (ક્લોટ) બની જાય છે, જેના કારણે મગજના અમુક ભાગમાં લોહીનો પ્રવાહ અવરોધાય છે. લોહીના પ્રવાહમાં…

વિલ્સન રોગ
|

વિલ્સન રોગ (Wilson’s disease)

વિલ્સન રોગ એક દુર્લભ, આનુવંશિક રોગ છે જેમાં શરીર વધારાના તાંબાને શરીરમાંથી યોગ્ય રીતે બહાર કાઢી શકતું નથી. પરિણામે, તાંબુ લિવર, મગજ, આંખો અને અન્ય અવયવોમાં જીવલેણ સ્તરે જમા થવા લાગે છે, જેનાથી ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ ઊભી થાય છે. જો સમયસર નિદાન અને સારવાર ન કરવામાં આવે તો આ રોગ જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે….

યકૃતનું મોટું થવું
|

યકૃતનું મોટું થવું (Hepatomegaly)

યકૃત એટલે કે લિવર આપણા શરીરનો એક મહત્વપૂર્ણ અંગ છે જેનું મુખ્ય કાર્ય પાચન પ્રક્રિયા, વિષાક્ત પદાર્થો દૂર કરવો, આરોગ્યપ્રદ કોષો બનાવવું, અને શરીરમાં ઘણા જરૂરી પ્રોટીન, એનઝાઇમ તથા હોર્મોનનું ઉત્પાદન કરવું છે. જ્યારે કોઇપણ કારણસર યકૃતનું કદ સામાન્ય કરતા વધુ વધી જાય છે ત્યારે તેને ‘યકૃતનું મોટું થવું’ અથવા તબીબી ભાષામાં ‘Hepatomegaly’ કહેવામાં આવે…

લિવરમાં સોજો
|

લિવરમાં સોજાના કારણો, લક્ષણો, સારવાર

લિવર, જેને ગુજરાતીમાં યકૃત કહેવાય છે, તે માનવ શરીરના સૌથી મહત્વપૂર્ણ અને મોટા અંગોમાંથી એક છે. તે પેટના ઉપરના જમણા ભાગમાં, પાંસળીના પાંજરાની નીચે સુરક્ષિત રીતે આવેલું છે. લિવર ખોરાકના પાચન, શરીરમાંથી ઝેરી તત્વો દૂર કરવા, વિટામિન્સ અને ખનિજોનો સંગ્રહ કરવા, પ્રોટીન અને પિત્ત બનાવવું, અને ઊર્જા માટે ગ્લાયકોજન સંગ્રહિત કરવા જેવા અનેક કાર્યો કરે…

ડી-ડાયમર ટેસ્ટ
|

ડી-ડાયમર ટેસ્ટ (D-dimer Test)

ડી-ડાયમર ટેસ્ટ: એક વિસ્તૃત સમજૂતી 🩸 ડી-ડાયમર ટેસ્ટ એ એક રક્ત પરીક્ષણ છે જે શરીરમાં રક્ત ગંઠાઈ જવાની (blood clotting) પ્રક્રિયા અને ફાઈબ્રિનોલિસિસ (fibrinolysis) ની પ્રવૃત્તિને માપે છે. જ્યારે શરીરમાં ક્યાંય પણ રક્ત ગંઠાઈ જાય છે, ત્યારે શરીર તેને ઓગાળવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ પ્રક્રિયા દરમિયાન, “ફાઈબ્રિન” નામના પ્રોટીનના નાના ટુકડાઓ છૂટા પડે છે, જેને…

પિત્તાશય
| | |

પિત્તાશય

પિત્તાશય (Gallbladder): પાચનતંત્રનો એક નાનો પણ મહત્ત્વનો અંગ પિત્તાશય એ આપણા પાચનતંત્રનો એક નાનો, નાસપતી આકારનો અંગ છે જે યકૃત (લીવર) ની નીચે સ્થિત હોય છે. ભલે તે કદમાં નાનું હોય, પણ પાચન પ્રક્રિયામાં તેની ભૂમિકા અત્યંત મહત્ત્વની છે. તેનું મુખ્ય કાર્ય યકૃત દ્વારા ઉત્પાદિત પિત્ત (Bile) નો સંગ્રહ અને સાંદ્રણ કરવાનું છે, જે ચરબીના…

બિલીરૂબિન
| | |

બિલીરૂબિન

બિલીરૂબિન: શરીરનું એક મહત્વપૂર્ણ પિત્ત રંજક દ્રવ્ય બિલીરૂબિન (Bilirubin) એ એક પીળું રંગદ્રવ્ય છે જે આપણા શરીરમાં લાલ રક્ત કોશિકાઓ (Red Blood Cells) ના સામાન્ય ભંગાણની પ્રક્રિયા દરમિયાન ઉત્પન્ન થાય છે. લાલ રક્ત કોશિકાઓનું આયુષ્ય લગભગ ૧૨૦ દિવસનું હોય છે, ત્યારબાદ તેઓ તૂટી જાય છે. આ પ્રક્રિયામાં, હિમોગ્લોબિન (લાલ રક્ત કોશિકાઓમાં ઓક્સિજન વહન કરતું પ્રોટીન)…