કમળો (Jaundice) એ એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં ત્વચા, આંખોનો સફેદ ભાગ અને મ્યુકસ મેમ્બ્રેન પીળા થઈ જાય છે. આ પીળો રંગ શરીરમાં બિલીરૂબિન (bilirubin) નામના પીળા રંગદ્રવ્યનું પ્રમાણ વધી જવાને કારણે થાય છે. બિલીરૂબિન એ જૂના લાલ રક્તકણોના ભંગાણથી બનતો કચરો પદાર્થ છે, જેને સામાન્ય રીતે યકૃત (લિવર) દ્વારા પ્રક્રિયા કરીને શરીરમાંથી બહાર કાઢવામાં…
રેડિયેશન થેરાપી, જેને રેડિયોથેરાપી પણ કહેવાય છે, તે કેન્સરની સારવારની એક પદ્ધતિ છે જેમાં કેન્સરના કોષોનો નાશ કરવા અને ગાંઠોને સંકોચવા માટે ઉચ્ચ-ઊર્જાવાળા કિરણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ કિરણો એક્સ-રે, ગામા કિરણો અથવા પ્રોટોન જેવા કણોના સ્વરૂપમાં હોઈ શકે છે. રેડિયેશન થેરાપી કેન્સરના કોષોના DNAને નુકસાન પહોંચાડીને કામ કરે છે, જેથી તેઓ વિભાજીત થઈ…
કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: ઊર્જાનો મુખ્ય સ્ત્રોત આપણા શરીરને કાર્ય કરવા માટે ઊર્જાની જરૂર પડે છે, અને આ ઊર્જાનો મુખ્ય સ્ત્રોત કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ છે. કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ એ કાર્બન, હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજનના બનેલા જૈવિક અણુઓ છે, જે આપણા આહારનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. કાર્બોહાઇડ્રેટ્સના પ્રકાર કાર્બોહાઇડ્રેટ્સને મુખ્યત્વે બે પ્રકારમાં વિભાજિત કરી શકાય છે: કાર્બોહાઇડ્રેટ્સના કાર્યો કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ આપણા શરીરમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ કાર્યો…
અલ્ટ્રાસાઉન્ડ (Ultrasound): શરીરના આંતરિક અંગોની તપાસ અલ્ટ્રાસાઉન્ડ, જેને સોનોગ્રાફી (Sonography) પણ કહેવાય છે, એ એક તબીબી ઇમેજિંગ ટેકનિક છે જે શરીરના આંતરિક અવયવો, રક્તવાહિનીઓ અને નરમ પેશીઓની વાસ્તવિક-સમયની છબીઓ બનાવવા માટે ઉચ્ચ-આવર્તનવાળા ધ્વનિ તરંગો (ultrasound waves) નો ઉપયોગ કરે છે. અલ્ટ્રાસાઉન્ડ કેવી રીતે કાર્ય કરે છે? અલ્ટ્રાસાઉન્ડ મશીન એક નાનું, હેન્ડહેલ્ડ ડિવાઇસ વાપરે છે જેને…
સ્વાદુપિંડનો સોજો (Pancreatitis): એક વિસ્તૃત સમજ સ્વાદુપિંડનો સોજો એ એક એવી સ્થિતિ છે જે સ્વાદુપિંડમાં બળતરા દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે, જે એક મહત્વપૂર્ણ અંગ છે જે પાચન અને રક્ત ખાંડના નિયમનમાં મદદ કરે છે. તે અચાનક થઈ શકે છે (તીવ્ર સ્વાદુપિંડનો સોજો) અથવા સમય જતાં ધીમે ધીમે વિકસી શકે છે (ક્રોનિક સ્વાદુપિંડનો સોજો). સામાન્ય કારણોમાં…
ટ્રાન્સ ચરબી: ખતરો તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે આધુનિક જીવનશૈલીમાં, ઝડપી ખોરાક (ફાસ્ટ ફૂડ), પેકેજ્ડ ખાદ્યપદાર્થો અને તળેલા ખોરાકના વધતા વપરાશને કારણે ટ્રાન્સચરબી (Trans Fat)ના ખતરાની સમસ્યા વધી રહી છે. ટ્રાન્સચરબી એ એવી અસ્વસ્થ ચરબી છે, જે હ્રદયરોગ, માથાકંઈ, ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસ અને ઘણાં ગંભીર આરોગ્ય સંબંધી ખતરાઓ માટે જવાબદાર બની શકે છે. ટ્રાન્સચરબી શું છે? ટ્રાન્સચરબી એ…
અસ્થિ અને સાંધાનો ટીબી (Bone and Joint TB) આ પ્રકારના ટીબીને એક્સ્ટ્રાપલ્મોનરી ટીબી કહેવાય છે. ભારતમાં, ફેફસાના ટીબી પછી અસ્થિ અને સાંધાનો ટીબી એક સામાન્ય પ્રકાર છે, જે ગંભીર પરિણામો લાવી શકે છે જો તેની સમયસર સારવાર ન કરવામાં આવે. અસ્થિ અને સાંધાનો ટીબી શું છે? અસ્થિ અને સાંધાનો ટીબી માયકોબેક્ટેરિયમ ટ્યુબરક્યુલોસિસ નામના બેક્ટેરિયાને કારણે…
પેરીટોનાઇટિસ (Peritonitis): એક ગંભીર તબીબી સ્થિતિ પેરીટોનાઇટિસ એ એક ગંભીર તબીબી સ્થિતિ છે જેમાં પેરીટોનિયમ, જે પેટના પોલાણ અને તેના અંગોને આવરી લેતી પાતળી પટલ છે, તેમાં સોજો આવે છે. આ સોજો સામાન્ય રીતે બેક્ટેરિયલ અથવા ફંગલ ચેપ ને કારણે થાય છે. પેરીટોનાઇટિસ તાત્કાલિક તબીબી ધ્યાન માંગતી કટોકટી છે, કારણ કે જો તેની સમયસર સારવાર…
ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ: તમારા શરીર માટે “સારા” ચરબીનું મહત્વ આપણા શરીરને યોગ્ય રીતે કાર્ય કરવા માટે વિવિધ પોષક તત્વોની જરૂર હોય છે, અને તેમાં ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. ઘણી વાર “ચરબી” શબ્દ સાંભળીને નકારાત્મક ધારણા બંધાઈ જાય છે, પરંતુ ઓમેગા-3 એ એવી “સારી” ચરબી છે જે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે અનિવાર્ય…
આપણા શરીરમાં રક્તવાહિનીઓનું જાળું ખૂબ જટિલ અને મહત્વપૂર્ણ છે. તેમાંથી એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે ધમનીઓ (Arteries), જે હૃદયમાંથી શરીરના વિવિધ ભાગોમાં ઓક્સિજનયુક્ત રક્ત પહોંચાડે છે. જ્યારે આ ધમનીઓ સમય જતાં સખત અને સાંકડી બને છે, ત્યારે તે સ્થિતિને એથરોસ્ક્લેરોસિસ (Atherosclerosis) કહેવાય છે. આ એક ધીમી પ્રક્રિયા છે જે વર્ષો સુધી ચાલી શકે છે અને ઘણી…
