પ્લાઝ્માફેરિસિસ, જેને પ્લાઝ્મા એક્સચેન્જ (Plasma Exchange) પણ કહેવાય છે, એક તબીબી પ્રક્રિયા છે જેમાં દર્દીના શરીરમાંથી રક્ત બહાર કાઢીને તેમાંથી પ્લાઝ્મા (રક્તનો પ્રવાહી ભાગ) ને અલગ કરવામાં આવે છે અને તેને નવા પ્લાઝ્મા કે અન્ય રિપ્લેસમેન્ટ પ્રવાહીથી બદલીને ફરીથી શરીરમાં દાખલ કરવામાં આવે છે. પ્લાઝ્માફેરિસિસ એક પ્રકારની એફેરેસિસ (apheresis) પ્રક્રિયા છે, જેમાં રક્તના અમુક ભાગને…
પેલિએટિવ કેર એ તબીબી સંભાળની એક ખાસ પદ્ધતિ છે, જે ગંભીર અને દીર્ધકાલીન રોગોથી પીડાતા દર્દીઓને શારીરિક, માનસિક, સામાજિક અને આધ્યાત્મિક સહારો પૂરો પાડે છે. તેનો મુખ્ય હેતુ રોગનો પૂર્ણ ઉપચાર કરવાનો નથી, પરંતુ દર્દીના દુઃખ, પીડા અને તકલીફો ઘટાડીને તેને ગુણવત્તાપૂર્ણ અને ગૌરવપૂર્ણ જીવન જીવવામાં મદદરૂપ થવાનો છે. આ સેવા ખાસ કરીને કેન્સર, હૃદયરોગ,…
ટોક્સોપ્લાઝ્મોસિસ એ પરોપજીવી ચેપ છે જે ટોક્સોપ્લાઝ્મા ગોન્ડી (Toxoplasma gondii) નામના પરોપજીવીને કારણે થાય છે. આ એક સામાન્ય પરોપજીવી છે અને વિશ્વભરની વસ્તીનો મોટો હિસ્સો તેનાથી સંક્રમિત હોય છે. મોટાભાગના સ્વસ્થ લોકોમાં, ટોક્સોપ્લાઝ્મોસિસ કોઈ લક્ષણો દર્શાવતું નથી અથવા ફક્ત હળવા, ફ્લૂ જેવા લક્ષણો દર્શાવે છે જે આપમેળે મટી જાય છે. જોકે, ગર્ભવતી મહિલાઓ અને નબળી…
કોલચીસીન એક શક્તિશાળી દવા છે જેનો ઉપયોગ ગાઉટ (gout) અને ફેમિલિયલ મેડિટેરેનિયન ફીવર (Familial Mediterranean Fever – FMF) જેવા રોગોની સારવાર માટે થાય છે. આ દવા કુદરતી રીતે ઓટમ ક્રોકસ (Autumn Crocus) નામના છોડના બીજમાંથી મેળવવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ સદીઓથી ગાઉટના હુમલાને નિયંત્રિત કરવા માટે થતો આવ્યો છે. કોલચીસીન એક બળતરા વિરોધી (anti-inflammatory) એજન્ટ…
એપસમ સોલ્ટ, જેને રાસાયણિક રીતે મેગ્નેશિયમ સલ્ફેટ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તે એક કુદરતી ખનિજ સંયોજન છે જે મેગ્નેશિયમ, સલ્ફર અને ઓક્સિજનથી બનેલું છે. મીઠા જેવું દેખાતું હોવા છતાં, તે સામાન્ય મીઠા (સોડિયમ ક્લોરાઇડ) કરતાં રાસાયણિક રીતે તદ્દન અલગ છે અને તેનો સ્વાદ પણ કડવો હોય છે. તેનું નામ ઇંગ્લેન્ડના સરે (Surrey) માં આવેલા એપસમ…
રસીકરણ એ શરીરને ચોક્કસ રોગો સામે રક્ષણ આપવા માટે કરવામાં આવતી પ્રક્રિયા છે. તેમાં ખાસ પ્રકારના રસીનો ઉપયોગ થાય છે જે શરીરના રક્ષણાત્મક તંત્રને સક્રિય કરે છે. રસીકરણથી રોગપ્રતિકારક શક્તિ વિકસે છે અને ચેપજન્ય રોગોનો ખતરો ઓછો થાય છે. તે વ્યક્તિગત તેમજ સામૂહિક આરોગ્ય માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. આ પ્રક્રિયામાં, રોગના નિર્જીવ અથવા નબળા પડેલા…
પેઢુ ચડવું, જેને સામાન્ય ભાષામાં પગમાં મરડો આવવો કે કઠિનાઈ થવી કહેવાય છે, તે સામાન્ય રીતે મસલ્સમાં અચાનક સંકોચન થવાથી થાય છે. આ સમસ્યા સામાન્ય રીતે થાક, ડીહાઇડ્રેશન, ઇલેક્ટ્રોલાઇટની અછત અથવા લાંબા સમય સુધી એક સ્થિતિમાં રહેવાને કારણે થાય છે. યોગ્ય સારવાર અને સાવચેતી રાખવાથી આ સમસ્યાથી રાહત મેળવી શકાય છે. આ એક એવી સ્થિતિ…
ગેસ્ટ્રિનોમા એ એક દુર્લભ પ્રકારનો ન્યુરોએન્ડોક્રાઇન ટ્યુમર છે જે ગેસ્ટ્રિન હોર્મોનનું વધુ પડતું ઉત્પાદન કરે છે. ગેસ્ટ્રિન સામાન્ય રીતે પેટમાં એસિડના ઉત્પાદનને ઉત્તેજિત કરે છે. જ્યારે આ ગાંઠ ગેસ્ટ્રિનનું અતિશય ઉત્પાદન કરે છે, ત્યારે પેટમાં અતિશય એસિડ બને છે, જેના પરિણામે ગંભીર અલ્સર અને અન્ય પાચન સંબંધી સમસ્યાઓ થાય છે. આ સિન્ડ્રોમને ઝોલિંગર-એલિસન સિન્ડ્રોમ (Zollinger-Ellison…
અવાજ બેસી જવાના મુખ્ય કારણો: એક વિસ્તૃત દ્રષ્ટિ અવાજ બેસી જવું એ એવી સ્થિતિ છે જેમાં ગળાના સ્વરતંતુઓ પર અસર થવાને કારણે અવાજ કમજોર, કરખરો અથવા બદલાયેલો થઈ જાય છે. સામાન્ય કારણોમાં વધારે બોલવું, ચીસ પાડવી, ગળાની સોજા, ઇન્ફેક્શન, ધુમ્રપાન અને એસિડ રિફ્લક્સ સામેલ છે. આ સ્થિતિમાં અવાજ કર્કશ, ઘોઘરો, નબળો કે સાવ ગાયબ થઈ…
હાઇપરપ્રોલેક્ટીનેમિયા એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં લોહીમાં પ્રોલેક્ટીન નામના હોર્મોનનું સ્તર અસામાન્ય રીતે વધી જાય છે. પ્રોલેક્ટીન એ પિટ્યુટરી ગ્રંથિ (મગજમાં આવેલી એક નાની ગ્રંથિ) દ્વારા ઉત્પન્ન થતો હોર્મોન છે, જે મુખ્યત્વે સ્તનપાન કરાવતી માતાઓમાં દૂધ ઉત્પાદન માટે જવાબદાર છે. જોકે, પુરુષો અને સ્તનપાન ન કરાવતી સ્ત્રીઓમાં પણ આ હોર્મોન ઓછી માત્રામાં હાજર હોય છે…
