દાંત અંબાઈ જાય તો શું કરવું?
દાંત અંબાઈ જાય એ શું છે?
દાંત અંબાઈ જવું એટલે કે દાંતમાં ઠંડી, ગરમ, ખાટી અથવા મીઠી વસ્તુઓ ખાવાથી અચાનક દુખાવો થવો અથવા ઝણઝણાટી થવી. આ એક સામાન્ય સમસ્યા છે, જેને દાંતની સંવેદનશીલતા કહેવામાં આવે છે.
દાંત અંબાઈ જવાના કારણો:
- દાંતનું પડ ઘસાઈ જવું: દાંતનું સૌથી બહારનું પડ, જેને ઇનેમલ કહેવામાં આવે છે, તે સમય જતાં ઘસાઈ શકે છે. જેના કારણે ડેન્ટિન નામનું અંદરનું પડ ખુલ્લું થઈ જાય છે, જે સંવેદનશીલ હોય છે.
- પેઢા પાછા ખસી જવા: પેઢા દાંતના મૂળને ઢાંકે છે. જ્યારે પેઢા પાછા ખસી જાય છે, ત્યારે દાંતના મૂળ ખુલ્લા થઈ જાય છે અને સંવેદનશીલ બની જાય છે.
- દાંતમાં પોલાણ: દાંતમાં પોલાણ થવાથી દાંતની નસો ખુલ્લી થઈ જાય છે, જેના કારણે દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે.
- દાંતનું ફ્રેક્ચર: દાંત તૂટી જવા અથવા તિરાડ પડવાથી દાંતની નસો ખુલ્લી થઈ જાય છે અને દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે.
- કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ: કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ, જેમ કે એસિડ રિફ્લક્સ અથવા બ્રુક્સિઝમ (દાંત પીસવું), દાંતને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે અને સંવેદનશીલતા પેદા કરી શકે છે.
દાંત અંબાઈ જવાની સારવાર:
દાંત અંબાઈ જવાની સારવાર તેના કારણ પર આધાર રાખે છે. જો તમને દાંતમાં સંવેદનશીલતા હોય, તો તમારે ડેન્ટિસ્ટની સલાહ લેવી જોઈએ. ડેન્ટિસ્ટ તમને યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરશે.
કેટલીક સામાન્ય સારવારમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
- ફ્લોરાઈડ ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરો: ફ્લોરાઈડ ટૂથપેસ્ટ દાંતના ઇનેમલને મજબૂત કરવામાં મદદ કરે છે અને સંવેદનશીલતા ઘટાડે છે.
- નરમ બ્રશનો ઉપયોગ કરો: સખત બ્રશનો ઉપયોગ કરવાથી દાંતના ઇનેમલને નુકસાન થઈ શકે છે. તેથી, નરમ બ્રશનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
- મોઢાને ઠંડા પાણીથી ધોવો: ઠંડા પાણીથી મોઢું ધોવાથી દાંતની સંવેદનશીલતા ઓછી થાય છે.
- ખાટા અને મીઠા ખોરાક ખાવાનું ટાળો: ખાટા અને મીઠા ખોરાક દાંતને વધુ સંવેદનશીલ બનાવી શકે છે. તેથી, આવા ખોરાક ખાવાનું ટાળવું જોઈએ.
- ડેન્ટિસ્ટની સલાહ લો: જો તમને દાંતમાં સતત દુખાવો થતો હોય, તો તમારે ડેન્ટિસ્ટની સલાહ લેવી જોઈએ.
દાંત અંબાઈ જવાથી બચવા માટેની ટિપ્સ:
- દિવસમાં બે વાર દાંત સાફ કરો.
- ફ્લોરાઈડ ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરો.
- નરમ બ્રશનો ઉપયોગ કરો.
- ખાટા અને મીઠા ખોરાક ખાવાનું ટાળો.
- નિયમિતપણે ડેન્ટિસ્ટની મુલાકાત લો.
દાંત અંબાઈ જવાના કારણો
દાંત અંબાઈ જવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે, જેમાંથી કેટલાક નીચે મુજબ છે:
- દાંતનું પડ ઘસાઈ જવું: દાંતનું સૌથી બહારનું પડ, જેને ઇનેમલ કહેવામાં આવે છે, તે સમય જતાં ઘસાઈ શકે છે. જેના કારણે ડેન્ટિન નામનું અંદરનું પડ ખુલ્લું થઈ જાય છે, જે સંવેદનશીલ હોય છે. ઇનેમલ ઘસાઈ જવાના કારણોમાં વધુ પડતું બ્રશ કરવું, સખત બ્રશનો ઉપયોગ કરવો, ખાટા ખોરાક અને પીણાંનું વધુ સેવન કરવું, અને દાંત પીસવા જેવી આદતો શામેલ છે.
- પેઢા પાછા ખસી જવા: પેઢા દાંતના મૂળને ઢાંકે છે. જ્યારે પેઢા પાછા ખસી જાય છે, ત્યારે દાંતના મૂળ ખુલ્લા થઈ જાય છે અને સંવેદનશીલ બની જાય છે. પેઢા પાછા ખસી જવાના કારણોમાં પેઢાના રોગો, જેમ કે ગિંગિવાઇટિસ અને પિરિઓડોન્ટાઇટિસ, અને વધુ પડતું બ્રશ કરવું શામેલ છે.
- દાંતમાં પોલાણ: દાંતમાં પોલાણ થવાથી દાંતની નસો ખુલ્લી થઈ જાય છે, જેના કારણે દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે. પોલાણ થવાનું મુખ્ય કારણ છે ખોરાકમાં શુગરનું વધુ પ્રમાણ અને દાંતની યોગ્ય રીતે સફાઈ ન કરવી.
- દાંતનું ફ્રેક્ચર: દાંત તૂટી જવા અથવા તિરાડ પડવાથી દાંતની નસો ખુલ્લી થઈ જાય છે અને દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે. દાંતનું ફ્રેક્ચર થવાના કારણોમાં ઈજા, દાંત પીસવા અને સખત વસ્તુઓ ચાવવી શામેલ છે.
- કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ: કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ, જેમ કે એસિડ રિફ્લક્સ અથવા બ્રુક્સિઝમ (દાંત પીસવું), દાંતને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે અને સંવેદનશીલતા પેદા કરી શકે છે.
દાંત અંબાઈ જવાના લક્ષણો
દાંત અંબાઈ જવાના ઘણાં લક્ષણો હોઈ શકે છે, જે દાંતની સંવેદનશીલતાની તીવ્રતા પર આધાર રાખે છે. અહીં કેટલાક સામાન્ય લક્ષણો છે:
- ઠંડી વસ્તુઓ ખાવાથી અથવા પીવાથી દુખાવો: ઠંડા પાણી, આઈસ્ક્રીમ અથવા ઠંડા પીણાં પીવાથી દાંતમાં તીવ્ર દુખાવો અથવા ઝણઝણાટી થઈ શકે છે.
- ગરમ વસ્તુઓ ખાવાથી અથવા પીવાથી દુખાવો: ગરમ ચા, કોફી અથવા ગરમ ખોરાક ખાવાથી દાંતમાં દુખાવો થઈ શકે છે.
- ખાટી વસ્તુઓ ખાવાથી અથવા પીવાથી દુખાવો: ખાટાં ફળો, લીંબુ અથવા સરકો જેવી ખાટી વસ્તુઓ ખાવાથી દાંતમાં દુખાવો થઈ શકે છે.
- મીઠી વસ્તુઓ ખાવાથી અથવા પીવાથી દુખાવો: મીઠાઈઓ, ચોકલેટ અથવા મીઠા પીણાં પીવાથી દાંતમાં દુખાવો થઈ શકે છે.
- દાંત પર દબાણ આવવાથી દુખાવો: દાંત પર બ્રશ કરતી વખતે અથવા ખોરાક ચાવતી વખતે દુખાવો થઈ શકે છે.
- મોઢામાં ખરાબ સ્વાદ: કેટલીકવાર દાંતની સંવેદનશીલતાને કારણે મોઢામાં ખરાબ સ્વાદ આવી શકે છે.
દાંત અંબાઈ જવાનું જોખમ વધારે કોને છે?
ઘણા લોકો દાંત અંબાઈ જવાની સમસ્યાથી પીડાય છે, પરંતુ કેટલાક લોકોમાં તેનું જોખમ વધારે હોય છે. અહીં કેટલાક પરિબળો છે જે દાંત અંબાઈ જવાનું જોખમ વધારે છે:
- પેઢાના રોગો: પેઢાના રોગો, જેમ કે ગિંગિવાઇટિસ અને પિરિઓડોન્ટાઇટિસ, પેઢા પાછા ખસી જવા અને દાંતના મૂળ ખુલ્લા થવાનું કારણ બની શકે છે. જેના કારણે દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે.
- દાંતનું પડ ઘસાઈ જવું: દાંતનું પડ ઘસાઈ જવાના ઘણા કારણો છે, જેમ કે વધુ પડતું બ્રશ કરવું, સખત બ્રશનો ઉપયોગ કરવો, ખાટા ખોરાક અને પીણાંનું વધુ સેવન કરવું, અને દાંત પીસવા જેવી આદતો. જેના કારણે ડેન્ટિન નામનું અંદરનું પડ ખુલ્લું થઈ જાય છે, જે સંવેદનશીલ હોય છે.
- દાંતમાં પોલાણ: દાંતમાં પોલાણ થવાથી દાંતની નસો ખુલ્લી થઈ જાય છે, જેના કારણે દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે.
- દાંતનું ફ્રેક્ચર: દાંત તૂટી જવા અથવા તિરાડ પડવાથી દાંતની નસો ખુલ્લી થઈ જાય છે અને દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે.
- કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ: કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ, જેમ કે એસિડ રિફ્લક્સ અથવા બ્રુક્સિઝમ (દાંત પીસવું), દાંતને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે અને સંવેદનશીલતા પેદા કરી શકે છે.
- કેટલીક દવાઓ: કેટલીક દવાઓ દાંતને સંવેદનશીલ બનાવી શકે છે.
- વ્યક્તિગત આદતો: વધુ પડતું બ્રશ કરવું, સખત બ્રશનો ઉપયોગ કરવો, ખાટા ખોરાક અને પીણાંનું વધુ સેવન કરવું, અને દાંત પીસવા જેવી આદતો દાંતને સંવેદનશીલ બનાવી શકે છે.
દાંત અંબાઈ જવા સાથે સંકળાયેલા રોગો
દાંત અંબાઈ જવું એ એક સામાન્ય સમસ્યા છે, જેને દાંતની સંવેદનશીલતા કહેવામાં આવે છે. તે ઘણીવાર દાંતની રચના અથવા પેઢાની સમસ્યાઓ સાથે સંકળાયેલું હોય છે. અહીં દાંત અંબાઈ જવા સાથે સંકળાયેલા કેટલાક રોગો અને પરિસ્થિતિઓ છે:
દાંત સંબંધિત સમસ્યાઓ:
- દાંતનું પડ ઘસાઈ જવું (Enamel Erosion): દાંતનું સૌથી બહારનું પડ, જેને ઇનેમલ કહેવામાં આવે છે, તે સમય જતાં ઘસાઈ શકે છે. જેના કારણે ડેન્ટિન નામનું અંદરનું પડ ખુલ્લું થઈ જાય છે, જે સંવેદનશીલ હોય છે. ઇનેમલ ઘસાઈ જવાના કારણોમાં વધુ પડતું બ્રશ કરવું, સખત બ્રશનો ઉપયોગ કરવો, ખાટા ખોરાક અને પીણાંનું વધુ સેવન કરવું, અને દાંત પીસવા જેવી આદતો શામેલ છે.
- દાંતમાં પોલાણ (Dental Cavities): દાંતમાં પોલાણ થવાથી દાંતની નસો ખુલ્લી થઈ જાય છે, જેના કારણે દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે. પોલાણ થવાનું મુખ્ય કારણ છે ખોરાકમાં શુગરનું વધુ પ્રમાણ અને દાંતની યોગ્ય રીતે સફાઈ ન કરવી.
- દાંતનું ફ્રેક્ચર (Tooth Fracture): દાંત તૂટી જવા અથવા તિરાડ પડવાથી દાંતની નસો ખુલ્લી થઈ જાય છે અને દાંત સંવેદનશીલ બની જાય છે. દાંતનું ફ્રેક્ચર થવાના કારણોમાં ઈજા, દાંત પીસવા અને સખત વસ્તુઓ ચાવવી શામેલ છે.
પેઢા સંબંધિત સમસ્યાઓ:
- પેઢા પાછા ખસી જવા (Gum Recession): પેઢા દાંતના મૂળને ઢાંકે છે. જ્યારે પેઢા પાછા ખસી જાય છે, ત્યારે દાંતના મૂળ ખુલ્લા થઈ જાય છે અને સંવેદનશીલ બની જાય છે. પેઢા પાછા ખસી જવાના કારણોમાં પેઢાના રોગો, જેમ કે ગિંગિવાઇટિસ અને પિરિઓડોન્ટાઇટિસ, અને વધુ પડતું બ્રશ કરવું શામેલ છે.
અન્ય પરિસ્થિતિઓ:
- કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ: કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ, જેમ કે એસિડ રિફ્લક્સ અથવા બ્રુક્સિઝમ (દાંત પીસવું), દાંતને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે અને સંવેદનશીલતા પેદા કરી શકે છે.
- કેટલીક દવાઓ: કેટલીક દવાઓ દાંતને સંવેદનશીલ બનાવી શકે છે.
દાંત અંબાઈ જવાનું નિદાન
દાંત અંબાઈ જવાનું નિદાન કરવા માટે, ડેન્ટિસ્ટ તમારી તબીબી હિસ્ટ્રી અને દાંતની તપાસ કરશે. તેઓ તમને તમારા લક્ષણો વિશે પૂછી શકે છે, જેમ કે કયા પ્રકારનો ખોરાક અથવા પીણું ખાવાથી દુખાવો થાય છે, દુખાવો કેટલો સમય ચાલે છે અને દુખાવો કેટલો તીવ્ર છે.
તમારા ડેન્ટિસ્ટ તમારા દાંત અને પેઢાની પણ તપાસ કરશે. તેઓ દાંતના પડ ઘસાઈ જવા, પેઢા પાછા ખસી જવા, દાંતમાં પોલાણ અથવા દાંતના ફ્રેક્ચર જેવા ચિહ્નો શોધી શકે છે.
કેટલીકવાર, ડેન્ટિસ્ટને વધુ માહિતીની જરૂર પડી શકે છે. આ કિસ્સાઓમાં, તેઓ નીચેના પરીક્ષણોનો ઉપયોગ કરી શકે છે:
- એક્સ-રે: એક્સ-રે દાંત અને જડબાના હાડકાની તસવીરો બનાવે છે. તે ડેન્ટિસ્ટને દાંતમાં પોલાણ, દાંતના ફ્રેક્ચર અથવા અન્ય સમસ્યાઓ શોધવામાં મદદ કરી શકે છે.
- પેઢાની તપાસ: પેઢાની તપાસમાં પેઢાના સ્વાસ્થ્યનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે. તે ડેન્ટિસ્ટને પેઢાના રોગો શોધવામાં મદદ કરી શકે છે, જે દાંતની સંવેદનશીલતાનું કારણ બની શકે છે.
તમારા ડેન્ટિસ્ટ તમારા દાંત અંબાઈ જવાના કારણો અને સારવાર વિશે તમને માહિતી આપશે. તેઓ તમને દાંતની સંવેદનશીલતાને ઘટાડવા માટેની ટિપ્સ પણ આપી શકે છે, જેમ કે ફ્લોરાઈડ ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરવો, નરમ બ્રશનો ઉપયોગ કરવો અને ખાટા ખોરાક અને પીણાં ખાવાનું ટાળવું.
દાંત અંબાઈ જવાની સારવાર
દાંત અંબાઈ જવાની સારવાર તેના કારણ પર આધાર રાખે છે. જો તમને દાંતમાં સંવેદનશીલતા હોય, તો તમારે ડેન્ટિસ્ટની સલાહ લેવી જોઈએ. ડેન્ટિસ્ટ તમને યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરશે.
કેટલીક સામાન્ય સારવારમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
- ફ્લોરાઈડ ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરો: ફ્લોરાઈડ ટૂથપેસ્ટ દાંતના ઇનેમલને મજબૂત કરવામાં મદદ કરે છે અને સંવેદનશીલતા ઘટાડે છે. ડેન્ટિસ્ટ તમને સંવેદનશીલ દાંત માટે ખાસ ટૂથપેસ્ટની ભલામણ કરી શકે છે.
- નરમ બ્રશનો ઉપયોગ કરો: સખત બ્રશનો ઉપયોગ કરવાથી દાંતના ઇનેમલને નુકસાન થઈ શકે છે. તેથી, નરમ બ્રશનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ અને હળવા હાથે દાંત સાફ કરવા જોઈએ.
- મોઢાને ઠંડા પાણીથી ધોવો: ઠંડા પાણીથી મોઢું ધોવાથી દાંતની સંવેદનશીલતા ઓછી થાય છે.
- ખાટા અને મીઠા ખોરાક ખાવાનું ટાળો: ખાટા અને મીઠા ખોરાક દાંતને વધુ સંવેદનશીલ બનાવી શકે છે. તેથી, આવા ખોરાક ખાવાનું ટાળવું જોઈએ અથવા તેનું સેવન મર્યાદિત કરવું જોઈએ.
- ડેન્ટિસ્ટની સલાહ લો: જો તમને દાંતમાં સતત દુખાવો થતો હોય, તો તમારે ડેન્ટિસ્ટની સલાહ લેવી જોઈએ. ડેન્ટિસ્ટ તમને યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરી શકે છે, જેમ કે ફિલિંગ, રૂટ કેનાલ અથવા ડેન્ટલ સીલન્ટ.
દાંત અંબાઈ જવાની આયુર્વેદિક સારવાર
દાંત અંબાઈ જવાની આયુર્વેદિક સારવારમાં નીચેના ઉપાયોનો સમાવેશ થાય છે:
- ખાદિરારિષ્ટ: ખાદિરારિષ્ટ એ એક આયુર્વેદિક દવા છે જે દાંતના દુખાવા અને સંવેદનશીલતાને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
- ત્રિફળા: ત્રિફળા એ એક આયુર્વેદિક દવા છે જે દાંતના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં મદદ કરે છે. તે પેઢાના સોજાને ઘટાડવામાં અને દાંતના ઇનેમલને મજબૂત કરવામાં મદદ કરે છે.
- લવિંગનું તેલ: લવિંગના તેલમાં એન્ટિસેપ્ટિક અને એનાલજેસિક ગુણધર્મો હોય છે. તે દાંતના દુખાવાને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
- તુલસી: તુલસીમાં એન્ટિબેક્ટેરિયલ અને એન્ટિવાયરલ ગુણધર્મો હોય છે. તે દાંતના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં મદદ કરે છે.
- હળદર: હળદરમાં એન્ટિ-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે. તે પેઢાના સોજાને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
આ ઉપરાંત, નીચેના આયુર્વેદિક ઉપાયો પણ દાંત અંબાઈ જવાની સારવારમાં મદદરૂપ થઈ શકે છે:
- દાંતણ: દાંતણ એ દાંત સાફ કરવા માટેનું એક પરંપરાગત ભારતીય સાધન છે. તે દાંતના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં મદદ કરે છે.
- તેલ ખેંચવું: તેલ ખેંચવું એ એક આયુર્વેદિક પ્રક્રિયા છે જેમાં મોંમાં તેલ નાખીને તેને થોડા સમય માટે રાખવામાં આવે છે. તે મોંના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં મદદ કરે છે.
ધ્યાનમાં રાખવા જેવી બાબતો:
- આયુર્વેદિક સારવાર શરૂ કરતા પહેલા હંમેશા તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.
- જો તમને કોઈ અન્ય તબીબી સમસ્યા હોય, તો તમારા ડૉક્ટરને જણાવો.
- જો તમને આયુર્વેદિક સારવારથી કોઈ આડઅસર જણાય, તો તરત જ તમારા ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.
દાંત અંબાઈ જવાના ઘરેલુ ઉપચાર
દાંત અંબાઈ જવા માટે ઘણા ઘરેલુ ઉપચારો છે જે તમને રાહત આપી શકે છે. જો કે, એ યાદ રાખવું જરૂરી છે કે આ ઉપચારો ડેન્ટિસ્ટની સારવારનો વિકલ્પ નથી. જો તમને દાંતમાં સતત દુખાવો થતો હોય અથવા સંવેદનશીલતાની સમસ્યા ગંભીર હોય, તો તમારે ડેન્ટિસ્ટની સલાહ લેવી જોઈએ.
અહીં કેટલાક ઘરેલુ ઉપચારો છે જે દાંત અંબાઈ જવાની સમસ્યામાં મદદ કરી શકે છે:
- મીઠાના પાણીથી કોગળા કરો: મીઠાના પાણીથી કોગળા કરવાથી મોઢામાં રહેલા બેક્ટેરિયાને દૂર કરવામાં મદદ મળે છે અને દાંતની સંવેદનશીલતા ઓછી થાય છે. એક ગ્લાસ ગરમ પાણીમાં એક ચમચી મીઠું નાખો અને દિવસમાં 2-3 વાર કોગળા કરો.
- લવિંગનું તેલ: લવિંગના તેલમાં એન્ટિસેપ્ટિક અને એનાલજેસિક ગુણધર્મો હોય છે. તે દાંતના દુખાવાને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. એક કોટન બોલને લવિંગના તેલમાં બોળીને દુખતા દાંત પર લગાવો.
- હળદર: હળદરમાં એન્ટિ-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે. તે પેઢાના સોજાને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે, જે દાંતની સંવેદનશીલતાનું કારણ બની શકે છે. હળદરની પેસ્ટ બનાવીને દુખતા દાંત પર લગાવો.
- તુલસી: તુલસીમાં એન્ટિબેક્ટેરિયલ અને એન્ટિવાયરલ ગુણધર્મો હોય છે. તે દાંતના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં મદદ કરે છે. તુલસીના પાન ચાવવાથી અથવા તુલસીના પાનના ઉકાળાથી કોગળા કરવાથી દાંતની સંવેદનશીલતા ઓછી થાય છે.
- ગ્રીન ટી: ગ્રીન ટીમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ્સ હોય છે જે દાંતના સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. ગ્રીન ટી પીવાથી અથવા ગ્રીન ટીના ઉકાળાથી કોગળા કરવાથી દાંતની સંવેદનશીલતા ઓછી થાય છે.
- ડુંગળી: ડુંગળીમાં એન્ટિબેક્ટેરિયલ ગુણધર્મો હોય છે. તે દાંતના દુખાવાને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. ડુંગળીનો એક નાનો ટુકડો દુખતા દાંત પર રાખો.
- લસણ: લસણમાં એન્ટિસેપ્ટિક અને એનાલજેસિક ગુણધર્મો હોય છે. તે દાંતના દુખાવાને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. લસણની પેસ્ટ બનાવીને દુખતા દાંત પર લગાવો.
દાંત અંબાઈ જવામાં શું ખાવું ?
દાંત અંબાઈ જવા માટે શું ખાવું તે જાણવું ખૂબ જરૂરી છે. અમુક ખોરાક દાંતને વધુ સંવેદનશીલ બનાવી શકે છે, જ્યારે કેટલાક ખોરાક દાંતના સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે.
શું ખાવું:
- નરમ ખોરાક: નરમ ખોરાક, જેમ કે દહીં, ઈંડા, બાફેલા શાકભાજી, નરમ ફળો અને ઓટમીલ ખાવા જોઈએ. આવા ખોરાક દાંત પર વધુ દબાણ લાવતા નથી અને દુખાવામાં રાહત આપે છે.
- હળવો ગરમ ખોરાક: ઠંડા ખોરાકની જેમ વધુ પડતો ગરમ ખોરાક પણ દાંતને નુકસાન કરી શકે છે. તેથી, હળવો ગરમ ખોરાક ખાવો જોઈએ.
- ફાઇબરયુક્ત ખોરાક: ફાઇબરયુક્ત ખોરાક, જેમ કે ફળો અને શાકભાજી દાંતના સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તે પેઢાને મજબૂત રાખવામાં અને દાંતને સાફ કરવામાં મદદ કરે છે.
- ઓછી એસિડિક ખોરાક: ખાટાં ફળો અને પીણાં દાંતના ઇનેમલને નુકસાન કરી શકે છે. તેથી, ઓછી એસિડિક ખોરાક, જેમ કે કેળાં, ગાજર અને બ્રોકોલી ખાવા જોઈએ.
- ડેરી ઉત્પાદનો: દૂધ, દહીં અને પનીર જેવા ડેરી ઉત્પાદનો કેલ્શિયમથી ભરપૂર હોય છે, જે દાંતને મજબૂત રાખવામાં મદદ કરે છે.
દાંત અંબાઈ જવામાં શું ન ખાવું?
જ્યારે તમારા દાંત અંબાઈ જતા હોય, ત્યારે તમારે અમુક ખોરાક અને પીણાં ટાળવા જોઈએ, કારણ કે તે તમારા દાંતને વધુ સંવેદનશીલ બનાવી શકે છે અને દુખાવો વધારી શકે છે. અહીં કેટલાક ખોરાક અને પીણાં છે જે તમારે દાંત અંબાઈ જવામાં ન ખાવા જોઈએ:
ઠંડા ખોરાક અને પીણાં:
- આઈસ્ક્રીમ
- ઠંડા પીણાં (સોડા, જ્યુસ, વગેરે)
- ઠંડા ફળો (તરબૂચ, દ્રાક્ષ, વગેરે)
- ઠંડા ડેરી ઉત્પાદનો (દૂધ, દહીં, વગેરે)
ગરમ ખોરાક અને પીણાં:
- ગરમ ચા
- ગરમ કોફી
- ગરમ સૂપ
- ગરમ ખોરાક
ખાટા ખોરાક અને પીણાં:
- લીંબુ
- નારંગી
- ટામેટાં
- સરકો
- અથાણું
- ખાટાં ફળો
મીઠા ખોરાક અને પીણાં:
- મીઠાઈઓ
- ચોકલેટ
- સોડા
- જ્યુસ
ચોક્કસ પ્રકારના શાકભાજી:
- પાલક
- રુબાર્બ
અન્ય ખોરાક અને પીણાં:
- દારૂ
- મસાલેદાર ખોરાક
- સખત ખોરાક (જેમ કે બરફ, કેન્ડી, વગેરે)
દાંત અંબાઈ જવાનું જોખમ કેવી રીતે ઘટાડવું?
દાંત અંબાઈ જવાનું જોખમ ઘટાડવા માટે તમે ઘણાં પગલાં લઈ શકો છો, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
- યોગ્ય રીતે દાંત સાફ કરો: દિવસમાં બે વાર નરમ બ્રશ અને ફ્લોરાઈડ ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ કરીને દાંત સાફ કરો. દાંત પર વધુ પડતું દબાણ ન કરો, કારણ કે તેનાથી પેઢા પાછા ખસી શકે છે અને દાંતનું પડ ઘસાઈ શકે છે.
- ખાટા ખોરાક અને પીણાંનું સેવન મર્યાદિત કરો: ખાટાં ફળો, લીંબુ, સરકો અને સોડા જેવાં ખાટાં ખોરાક અને પીણાં દાંતના ઇનેમલને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. તેથી, આવા ખોરાક અને પીણાંનું સેવન મર્યાદિત કરવું જોઈએ. જો તમે ખાટાં ખોરાક અથવા પીણાંનું સેવન કરો છો, તો તરત જ પાણીથી મોઢું ધોઈ લો.
- મીઠા ખોરાક અને પીણાંનું સેવન મર્યાદિત કરો: મીઠાઈઓ, ચોકલેટ અને સોડા જેવાં મીઠા ખોરાક અને પીણાં દાંતમાં પોલાણ પેદા કરી શકે છે, જે દાંતની સંવેદનશીલતાનું કારણ બની શકે છે. તેથી, આવા ખોરાક અને પીણાંનું સેવન મર્યાદિત કરવું જોઈએ.
- દાંત પીસવાનું ટાળો: જો તમે રાત્રે દાંત પીસતા હોવ, તો તમારા ડેન્ટિસ્ટ તમને નાઈટ ગાર્ડ પહેરવાની ભલામણ કરી શકે છે. નાઈટ ગાર્ડ તમારા દાંતને નુકસાનથી બચાવવામાં મદદ કરે છે.
- પેઢાના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખો: પેઢાના રોગો દાંતની સંવેદનશીલતાનું કારણ બની શકે છે. તેથી, તમારા પેઢાને સ્વસ્થ રાખવા માટે નિયમિતપણે દાંત સાફ કરો અને ડેન્ટિસ્ટની મુલાકાત લો.
- નિયમિતપણે ડેન્ટિસ્ટની મુલાકાત લો: તમારા દાંતના સ્વાસ્થ્યનું મૂલ્યાંકન કરવા અને દાંતની કોઈપણ સમસ્યાને ઓળખવા માટે નિયમિતપણે ડેન્ટિસ્ટની મુલાકાત લો.
સારાંશ
દાંત અંબાઈ જવું એ એક સામાન્ય સમસ્યા છે, જેમાં દાંત ઠંડી, ગરમ, ખાટી અથવા મીઠી વસ્તુઓના સંપર્કમાં આવવાથી દુખાવો અથવા ઝણઝણાટી અનુભવે છે. આ સમસ્યા ઘણા કારણોસર થઈ શકે છે, જેમ કે દાંતનું પડ ઘસાઈ જવું, પેઢા પાછા ખસી જવા, દાંતમાં પોલાણ, દાંતનું ફ્રેક્ચર, અથવા કેટલીક તબીબી પરિસ્થિતિઓ.
દાંત અંબાઈ જવાની સારવાર તેના કારણ પર આધાર રાખે છે. ડેન્ટિસ્ટ તમને યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરશે, જેમાં ફ્લોરાઈડ ટૂથપેસ્ટનો ઉપયોગ, નરમ બ્રશનો ઉપયોગ, મોઢાને ઠંડા પાણીથી ધોવું, ખાટા અને મીઠા ખોરાક ખાવાનું ટાળવું, ડેન્ટલ સીલન્ટ, ફ્લોરાઈડ ટ્રીટમેન્ટ અથવા લેસર ટ્રીટમેન્ટનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
દાંત અંબાઈ જવાનું જોખમ ઘટાડવા માટે, યોગ્ય રીતે દાંત સાફ કરો, ખાટા ખોરાક અને પીણાંનું સેવન મર્યાદિત કરો, મીઠા ખોરાક અને પીણાંનું સેવન મર્યાદિત કરો, દાંત પીસવાનું ટાળો, પેઢાના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખો અને નિયમિતપણે ડેન્ટિસ્ટની મુલાકાત લો.
જો તમને દાંતમાં કોઈ દુખાવો અથવા સંવેદનશીલતાનો અનુભવ થતો હોય, તો તમારે ડેન્ટિસ્ટની સલાહ લેવી જોઈએ. દાંત અંબાઈ જવું એ દાંતની અન્ય સમસ્યાઓનું લક્ષણ હોઈ શકે છે, અને ડેન્ટિસ્ટ તમને યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરી શકે છે.
